Burun Sağlığı:
Sinüsler burun boşluğu çevresinde yüz kemikleri içerisinde yerleşmiş hava dolu boşluklardır. Kafatasının ağırlığını azaltmak, darbelere karşı bariyer oluşturmak ve düzenli salgı oluşturarak burun içini nemlendirmek gibi fonksiyonları vardır. Sinüzit burun boşluğu çevresindeki sinüslerin infeksiyonudur. Kısa süreli gelişen infeksiyonlara akut sinüzit denir. Tekrar eden ve 3 aydan fazla süren infeksiyonlara kronik sinüzit adı verilmektedir. Akut sinüzitler bir üst solunum yolları infeksiyonu gibi davranıp benzer şekilde tedavi edilirler. Kronik sinüzitlerde ilaç tedavisinin yanında cerrahi tedaviler de kullanılmaktadır. Hastanın hikayesi, burun endoskopik muayenesi ve radyolojik araştırmalarla tanı konulur. Radyolojik incelemede Bilgisayarlı Tomografi (BT) en yararlı tekniktir. Hastalarda baş-yüz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük, halsizlik ve burun akıntısı gibi kuvvetli geçirilen bir nezleye benzer şikayetler bulunur. Akut ve bazı kronik sinüzitlerde 10-14 günlük bir uygun antibiyotik tedavisi yeterli olabilmektedir. Kronik sinüzit tedavisinde ise kronikleşmeye sebep olan nedenleri ortadan kaldırmamız gerekir. Bunun için çoğunlukla cerrahi tedavi en uygunudur.
Son 15 yılda kronik sinüzitlerin cerrahi tedavisinde büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Burun çalışma mekanizmasını ve burun içi mukozal yapıyı çok tahrip etmeyen cerrahi bir işlem uygulanmaktadır. Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS) genel adı verilen bu teknikte cerrahın deneyim ve bilgisi çok önemlidir. Bu cerrahi uygulamada endoskop yardımıyla burun içerisinden çalışılarak sinüslere ulaşılır. Çevre doku zedelenmeden sinüsler temizlenir ve doğal kanallar açılarak operasyondan sonra fizyolojinin tekrar düzenli çalışması sağlanır.
Endoskopik cerrahi sinüs fonksiyonlarını gözeten ve bozulmuş fizyolojinin düzeltilmesini öngören bir ameliyat olduğu için sonuçları çok başarılıdır. Burnun ve sinüslerin en ince ayrıntısı gösteren endoskoplar yardımı ile ve özel mikrocerrahi aletlerle yapılan ameliyat sinüzit sorununu büyük bir oranda çözmektedir. Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi hekim için zor hasta için kolay bir ameliyattır. Operasyonu yapacak hekim tüm teknik ekipmana bilgi ve deneyim birikimine sahip olmalıdır. Lokal veya genel anestezi altında yapılabilen bu cerrahi girişim 1-2 saatlik bir sürede tamamlanmaktadır. Operasyon sonrası dönem çok kolay geçmekte ve genellikle burnu tamamen kapatan bir tampon kullanılmadığı için hasta kısa zamanda günlük faaliyetlerine dönebilmektedir. Hastalar genellikle ilk ameliyat gününde taburcu edilmekte ve ayaktan takip edilmektedir. Tampon 1-2 gün içerisinde çıkartılarak hasta takibe alınmakta ve 5. günde hastalar işine dönebilmektedir. 3 haftalık bir erken takip döneminden sonra hastalar uzun dönemli takibe alınırlar.
Sinüzit Tedavisi ve Ameliyatları:
Sinüsler
Burun boşluğu çevresinde yüz kemikleri içerisinde yerleşmiş hava dolu boşluklardır. Burun fizyolojisine yardımcı olurlar. Bu sinüslerin bazıları doğumda var olmasına karşın bir kısmı da çocukluk çağında belirginleşirler. Bu sinüsler maksiller, etmoid, frontal ve sfenoid sinüs olmak üzere gruplar oluştururlar.
Sinüzitler
Sinüzit, burun boşluğu çevresindeki sinüs denilen havalı boşlukların infeksiyonudur. Kısa süreli gelişen infeksiyonlara akut sinüzit; tekrar eden ve 3 aydan fazla süren infeksiyonlara kronik sinüzit adı verilmektedir. Akut sinüzitler bir üst solunum yolları infeksiyonu gibi davranıp benzer şekilde tedavi edilirken, kronik sinüzitlerde ilaç tedavisinin yanında cerrahi tedaviler de kullanılmaktadır.
Tanı: Hastalığın hikayesi, burun endoskopik muayenesi ve radyolojik araştırmalarla tanı konulur. Radyolojik incelemede Bilgisayarlı Tomografi (BT) en yararlı tekniktir.
Bulguları: Baş-yüz ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük, halsizlik ve burun akıntısı gibi kuvvetli geçirilen bir nezleye benzer şikayetler bulunur.
İlaç Tedavisi: Akut ve bazı kronik sinüzitlerde 10-14 günlük bir uygun antibiyotik tedavisi ve burun içerisindeki şişlikleri gidermeye yönelik bazı ilaçlar kullanılır. Kronik sinüzit tedavisinde sebep olan etmene yönelik cerrahi tedavi en uygunudur. Sadece ilaç tedavisi faydalı olmayacaktır.
Cerrahi Tedavi (Endoskopik Sinüs Cerrahisi)
Son 15 yılda kronik sinüzitlerin cerrahi tedavisinde büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Burun çalışma mekanizmasını (fizyolojisini) ve sinüzit oluşma mekanizmasını göz önüne alan ve teknolojiden faydalanan bir cerrahi işlem uygulanmaktadır. Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS) genel adı verilen bu tekniklerde cerrahın deneyim ve bilgisi çok önemlidir. Yararından çok zararı olan eski teknikler hala uygulanmasına karşın terkedilmelidir. Bu cerrahi uygulamada endoskop yardımıyla burun içerisinden çalışılarak sinüslere ulaşılır. Çevre doku zedelenmeden sinüsler temizlenir ve doğal kanalları açılarak operasyondan sonra fizyolojinin tekrar düzenli çalışması sağlanır.
Operasyonun sonuçları nasıldır?
Endoskopik cerrahi; sinüs fonksiyonlarını gözeten ve bozulmuş fizyolojinin düzeltilmesini öngören bir ameliyat olduğu için sonuçları çok başarılıdır. Burnun ve sinüslerin en ince ayrıntısı gösteren endoskoplar yardımı ve özel mikro cerrahi aletleriyle yapılan ameliyat uygun bir teknik ve hasta takibiyle sinüzit sorununu büyük bir oranda çözmektedir.
Ameliyat kolay mıdır?
Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahileri hekim için zor hasta için kolay ameliyatlardır. Operasyonu yapacak hekim tüm teknik ekipmana ve bilgi, deneyim birikimine sahip olmalıdır. Lokal veya genel anestezi altında yapılabilen bu cerrahi girişim 1-2 saatlik bir sürede tamamlanmaktadır. Operasyon sonrası dönem çok kolay geçmekte ve genellikle burnu tamamen kapatan bir tampon kullanılmadığı için hasta kısa zamanda normal faaliyetlerine geçebilmektedir.
Ne kadar zamanda iyileşirim?
Hastalar genellikle ilk ameliyat gününde taburcu edilmekte ve ayaktan takip edilmektedir. Burnu kapatmayan bir tampon 1-2 gün içerisinde çıkartılarak hasta takibe alınmakta ve 5. günde hastalar işine dönebilmektedir. 3 haftalık bir erken takip döneminden sonra hastalar uzun dönemli takibe alınırlar.
Alerjik Nezle, Tedavisi ve Sinüzit:
Vücudun bağışıklık sistemi (immün sistem) vücudun kendisine ait olanını tanıyıp kendinden olmayan yabancılara karşı savunma oluşturan bir mekanizmadır. Yabancı bir madde algılandığında daha önceden bu maddeyle karşılaşıldıysa immün sistem gerekli hücreleri devreye sokarak bazı kimyasal maddeleri salgılar. Bazen bu reaksiyon aşırı bir şekilde olabilmektedir. Salgılanan bu kimyasal maddeler (histamin gibi) vücutta bazı belirtilere neden olur.
Allerjenler: Alerjiye neden olan allerjenler solunum yolu veya besinlerle ağızdan alınabilir. En sık rastlanan alerjenler; polenler, otlar, ev tozu akar (mite), hava kirliliği nedeniyle havada bulunan kimyasal maddeler, hayvanların tüyleri ve besin yoluyla alınan alerjenlerdir.
Bulgular: Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, kaşıntı ve hapşırık en sık bulgulardandır. Ayrıca gözlerde kaşıntı ve sulanma ve burun dokularının şişmesine bağlı baş ve yüz ağrısı da çoğunlukla bulunur.
Tanı: Tam bir KBB muayenesi yapılarak özellikle burun dokularının durumu gözlenir. Burnun endoskopik muayene i mutlaka yapılmalıdır. Alerjik rinit düşünülen hastalarda ileri tetkiklere geçilir.
Testler: Alerjik rinit tanısında en önemli test deri testidir. Bu testte hastanın cildine bilinen alerjik maddelerden küçük dozlarda verilerek bunlara karşı bir aşırı reaksiyon olup olmadığı gözlenir. Yaklaşık 30 dakika süren bir işlemdir. Bunun dışında kandaki immünglobulin düzeyinin ölçülmesi de bir fikir verebilir.
Tedavi: Öncelikle alerji oluşturan alerjenle temasın kesilmesi için çevre değişiklikleri ve temizlikleri yapılmalıdır. Özellikle en sık rastlanan ve yıl boyu şikayetlere yol açan akarlarla mücadele gerekir. Bu amaçla yatak odasında tüylü ve yünlü eşyalar kaldırılmalı, özel vakumlu süpürgeler ve akarları yok eden özel deterjanlarla temizlik yapılmalıdır.
Tedavide kullanılan ilaçlar alerjik reaksiyonun önlenmesine veya baskılanmasına yöneliktir. Alerjik rinitte son yıllarda kullanılan steroidli burun spreyleriyle oldukça iyi sonuçlar alınmakta ve uzun süreli kullanılabilmektedir.
Bir diğer yöntem ise aşı tedavisi olarak bilinen immünoterapidir. Alerjik rinitte aşı tedavisiyle diğer alerjilerde alınan sonuçlar pek alınamamaktadır. Başarı oranının düşük olması, uzun zahmetli ve maliyetli bir yöntem olması nedeniyle tedavide ilk tercih değildir.
Cerrahi tedavi: Alerjik rinitli hastalarda yapılan cerrahi tedaviler genellikle bulguları azaltmaya (septum deviasyonu ve konka hipertrofisinin düzeltilmesi) veya birlikte olan diğer problemlerin (sinüzit, burun polipleri gibi) düzeltilmesine yöneliktir. Bu problemlerin düzeltilmesi hem şikayetleri azaltacak hem de verilen ilaçların burun içinde daha etkili olmasını sağlayacaktır.
Balonla Sinüzit Tedavisi:
Tüm dünyada yeni uygulanmaya başlayan ve uygun seçilmiş kronik sinüzit hastalarında ülkemizde de başarı ile uygulanan balon yöntemi ile kronik sinüzit tedavisi Op. Dr. A. Emre İlhan tarafından da uygulanmaya başlanmıştır.
Sinüslerin iltihabı anlamına gelen Sinüzit Türkiye’de her yıl yaklaşık 15 milyon insanı etkileyen yaygın bir sağlık problemidir.
Romatizma ve yüksek tansiyondan daha fazla görülmektedir, Şeker hastalığından ve kalp yetmezliğinden daha fazla hayat kalitesini bozmaktadır. O kadar ki; yaşam kalitesini fiziksel ve fonksiyonel açıdan bozmakla kalmaz, psikolojik olarak ta insanları etkileyen ciddi bir hastalık olarak karşımıza çıkar. Ülke ekonomisi açısından da sinüzit tedavisine harcanan para ciddi rakamlara çıkabilmektedir. Örneğin Amerika’da yapılmış bir çalışmada her yıl 8 milyar doların üstünde ilaç maliyeti ile karşılaşılmıştır. Ülkemizde de durum bundan çok farklı değildir.
Sinüzit sebebi sinüs deliklerinin tıkanmasıdır. Bu tıkalı delikler açıldığı zaman sinüzit de iyileşir. Tıkalı delikler üç türlü açılabilir.
- İlaç tedavisi ile
- Fonksiyonel endoskobik sinüs cerrahisi ile
- Balon kateter yardımı ile
İlaç tedavisi erken dönemde oldukça etkilidir. Israrlı ilaç tedavisine cevap vermeyen ve kronikleşmiş sinüzitlerde ameliyat gerekebilir. Ameliyattaki amaç; tıkalı olan sinüs yollarını açmaktır. Böylelikle sinüslerin havalanması sağlanmış olur. Havalanan sinüste enfeksiyon geriler ve kaybolur. Bu işlemi endoskopik sinüs cerrahisi ile yapabildiğimiz gibi balon sinüsoplasti tekniği ile de yapabilmekteyiz.
Balon Sinüsoplasti (Sinoplasti) Nedir?
Daralmış olan sinüs deliklerini BALON KATETER yardımı ile açma işlemidir. Mantık tıkalı kalp damarlarını açmada kullanılan ANJİOPLASTİ ile aynıdır.
Balon Sinüsoplastinin Avantajları Nelerdir?
Burun içini döşeyen dokunun bir çok görevi vardır. Soluduğumuz havayı ısıtır, nemlendirir, süzer, vs. Burun içine yapılan tüm cerrahilerde az veya çok bu dokulara zarar verilebilir. Dokulara zarar vermeden sinüs ağzını nasıl açabiliriz fikrinden balon sinoplasti tekniği doğmuştur. Bu teknikte bir kateter yardımı ile sorunlu olan sinüs ağzına bir balon yerleştirilir. Daha sonra balonu serum ile şişirilir.
- Şişen balon tıkalı olan sinüs ağzını genişletir.
- Dolayısı ile burun içi faydalı hiç bir dokuya zarar verilmemiş olur.
- Burunda herhangi bir kesi olmadığı için kanama olmaz .
- İşlem sonrası tampon gerekmez. İyileşme çok hızlı olur.
- Hemen ertesi gün günlük hayata dönülebilir.
Balon Sinüsoplasti (Sinoplasti) sonrası iyileşme ne kadar sürer?
Balon sinoplasti minimal invazif bir yöntemdir. Hastahanede yapılmasına rağmen gecelemeyi gerektirmez. Hastadan hastaya değişmekle beraber aynı gün normal aktivitelere başlanabilir.
Balon Sinüsoplasti (Sinoplasti) tekniğini kim yapabilir?
Bu tekniği ancak eğitimini almış bir KBB uzmanı yapabilir. Rutin her yerde yapılan bir müdahale değildir. Hekimin deneyim sahibi olması bu prosedürün olmaz ise olmazıdır.
Balon Sinüsoplasti (Sinoplasti) hangi tip sinüzit tedavisinde kullanılır?
Balon sinoplasti tekniği kronik sinüzit, özellikle de frontal, maksiller, sfenoid sinüzit türlerinde kullanılır. Etmoit sinüzitlerde ve polipli sinüzitlerde endoskopik sinüs cerrahisi tercih edilmelidir.
Balon Sinüsoplasti (Sinoplasti) tekniği uygulanmasında yaş sınırlaması var mıdır?
Evet, bu tekniğin uygulanabilmesi için öncelikle bu tedaviye uygun bir hasta profili olması ve 17 yaşını da tamamlamış olması gerekmektedir.
Daha önce Endoskopik Cerrahi Yöntemi ile tedavi olmak bu tekniği uygulamada herhangi bir problem yaratır mı?
Balon sinoplasti tekniğinin uygulanabilmesi için daha önceden endoskopik cerrahi yöntemi ile tedaviye başvurulmaması gerekmektedir.
Yeni bir tedavi yöntemi olduğundan bahsettiniz, Peki siz bu eğitimi nasıl ve nereden aldınız?
Dünyada bu tekniğin yaygınlaşmasını sağlayan Prof. Levin’den San Fransisko’da eğitimini aldım.
Balon Sinüsoplastinin (Sinoplasti) yeni bir yöntem olduğunu söylediniz. Bu konu ile ilgili yayınlanmış bilimsel makaleler var mıdır?
Evet vardır.
İlgilenenler makale ayrıntılarını aşağıda bulabilirler.
The following are clinical publications relating to the clinical application of AcclarentTM’s innovative technologies. Please check back for regular updates.
Safety and Feasibility of Balloon Catheter Dilation of Paranasal Sinus Ostia: A Preliminary Investigation
Christopher L. Brown, M.D., William E. Bolger, M.D.
Annals of Otology, Rhinology & Laryngology April 2006, Vol. 115(4): 293-299;
Catheter Based Dilation of the Sinus Ostia: Initial Safety and Feasibility Analysis in a Cadaver Model
William E. Bolger, M.D., Winston C. Vaughan, M.D.
American Journal of Rhinology May-June 2006, Vol. 20, No.3, P. 290-294
Functional Endoscopic Dilatation of the Sinuses (FEDS): Patient Selection and Surgical Technique
Michael Friedman, M.D., Paul Schalch, M.D.
Operative Techniques in Otolaryngology June 2006, Vol. 17, 126-134
Daha fazla bilgiye ulasmak isteyenler ise;
www.acclarent.com
www.american-rhinologic.org adreslerinden ulaşabilirler.
Sinüs Nedir, Görevleri Nelerdir:
Sinüs nedir?
Sinüsler, kafa kemikleri içinde yerleşen ve ağızları burun boşluğuna açılan havalı boşluklardır. Bunlar:
- Maksiller sinüs: Her iki yanakta 2 adet maksiler sinüs vardır. Göz ve ağız içi, diş kökleriyle komşulukları vardır.
- Frontal sinüs: Alında 2 adet frontal sinüs bulunur. Önemli komşuları arasında göz ve beynin ön kısmı bulunur.
- Etmoid sinüs: Burun içinde birçok küçük havalı boşluktan oluşur. Aynı şekilde göz ve kafa tabanı ile komşuluğu vardır.
- Sfenoid sinüs: Burun içinde kafanın daha derininde bulunur. Kafa tabanı, göz siniri ve önemli atardamarlarla komşuluğu vardır.
Sinüslerin görevleri nelerdir?
Sinüsler burunla birlikte, sesin tınısını ve karakterini belirleyen önemli yapılardır. Solunum havasının nemlendirilmesi ve temizlenmesinde de görevleri vardır. Ayrıca, havalı boşluklar olduklarından kafanın ağırlığını azaltırlar.
Sinüzit Nedir, Belirtileri Nelerdir:
Sinüzit, sinüslerin iç yüzeyini döşeyen dokunun iltihabıdır. En sık görülen belirti, grip veya nezle gibi bir üst solunum yolu iltihabı sonrası gelişen baş veya yüz ağrısıdır. Bu ağrı hafif ya da şiddetli olabilir, süreklidir, zonklayıcı olabilir ve bazen başı öne eğme ile artabilir. Ayrıca, iltihaplı sinüsün yerine göre, yanakta, dişlerde, gözlerde, alında ya da başın arkasında veya üstünde olabilir. Ancak, kronikleşmiş sinüzitlerde ağrı olmayabilir. Bunlardan başka genellikle, iltihaplı (sarı-yeşil) burun akıntısı, burun tıkanıklığı, geniz akıntısı ve öksürük görülür.
Kronikleşen sinüzitlerde belirtiler daha sessiz olur, koku ve tat duyusu azalabilir, burun içinde et büyümesi (polip) oluşumu ile burun tıkanıklığı şiddetli olabilir.
Grip sonrası başlayan ve şiddetlenen baş ve yüz ağrılarınız varsa, geçmeyen burun tıkanıklığınız var ve geniz akıntılarınız varsa, koku almanızda problem varsa, geçmeyen öksürükleriniz varsa,
MUTLAKA BİR KULAK BURUN BOĞAZ HEKİMİNE BAŞVURUN